Trias, trzeciorzęd, zauropsydy i wiele innych naukowych terminów jest związanych z żyjącymi w przeszłości dinozaurami. W przeszłości tak odległej, że trudnej do wyobrażenia! Zakładając, że dinozaury pojawiły się w triasie (okres ery mezozoicznej), mówimy o wycieczce 237 milionów lat wstecz. Kiedy rozpoczynałem podróż Mazdą MX-5 po Polsce w poszukiwaniu najciekawszych miejsc związanych z dinozaurami, postanowiłem, że nie chcę utknąć tylko w sferze nauki i paleontologii, z terminami, których nie rozumiem, a czytanie o nich może laika przyprawić o ból głowy. Chciałem przeżyć przygodę! Trochę poczuć się jak dziecko, bo przecież to właśnie najmłodsi turyści uwielbiają atrakcje tego typu. Na własne oczy widziałem tłumy rodzin z dziećmi odwiedzające dinoparki. W muzeach sprawa ma się nieco inaczej, ale i tam nie brakuje młodych poszukiwaczy przygód. Zapraszam w podróż po moim zdaniem najciekawszych atrakcjach w Polsce związanych z dinozaurami!

JuraPark Krasiejów

Moim zdaniem jest to najciekawsze ze wszystkich miejsc, które odwiedziłem, szukając śladów dinozaurów w Polsce. O moim sceptycznym podejściu do tego typu atrakcji wspominałem już w artykule „10 miejsc w województwie opolskim, które warto zobaczyć”. Po wizycie zmieniłem zdanie i to właśnie w Krasiejowie zrodził się pomysł, by odwiedzić inne miejsca związane z tą tematyką.
Dlaczego JuraPark Krasiejów tak mnie zauroczył? Myślę, że jego sekret tkwi w autentyczności, która połączona została z bardzo ciekawym pomysłem na wykorzystanie przestrzeni. Ścieżka, na której napotkać można około 200 modeli dinozaurów, płazów i gadów, ma około 1500 metrów. Biegnie przez teren dawnego wyrobiska, ale ma się tam poczucie, jakby wkraczało się do świata pełnego tajemnic.
Poza bardzo realistycznymi modelami, oddającymi rzeczywistą wielkość tych prehistorycznych stworzeń, można zobaczyć też miejsce, w którym dokonano odkrycia skamieniałości. Ochrania je specjalny pawilon. Dla mnie wejście do niego było niezwykłym przeżyciem, bo dotarło do mnie, że patrzę na coś, co ma miliony lat!
Dinozaury to jednak nie wszystko, co czeka na turystów w Krasiejowie. Na miejscu działa też ogromny plac zabaw dla dzieci w różnym wieku, dostępne jest także kino, Tunel Czasu i Prehistoryczne Oceanarium, po którym wędruje się w specjalnych okularach. Śmiało można zaplanować tam cały dzień, zwłaszcza że w sąsiedztwie znajduje się Park Nauki i Ewolucji Człowieka.

Strona WWW
Lokalizacja i parking – TUTAJ

JuraPark Bałtów

Numer dwa na mojej liście zajmuje JuraPark w Bałtowie. To właśnie w tej lokalizacji zapoczątkowano tworzenie sieci trzech parków jurajskich w Polsce (Krasiejów, Bałtów, Solec Kujawski), które działają pod jednym zarządcą.
Jeśli ktoś, patrząc na mapę atrakcji w Krasiejowie, uznał, że jest ich dużo, to pewnie nie widział planu Bałtowskiego Kompleksu Turystycznego, którego częścią jest JuraPark. Polecam dokładnie przejrzeć mapkę i wybrać dla siebie najciekawsze atrakcje, których z pewnością wystarczy na cały dzień – sugeruję nawet zaplanować tam cały weekend. Ja odwiedziłem park dinozaurów, Muzeum Dinozaurów i zaintrygowany wyglądem ogromnej kuli wszedłem do Adventure Planet (atrakcja dla dzieci od 8 roku życia). Tam, dzięki wirtualnej rzeczywistości, można przenieść się do świata dinozaurów.
Wróćmy na ziemię, a w zasadzie do parku dinozaurów. Jest to zupełnie inna przestrzeń niż ta w Krasiejowie. Tutaj ścieżka wije się wąskimi alejkami, przy których stoją modele dinozaurów. Miejsce, w którym ulokowano park, nie jest przypadkowe, ponieważ to właśnie w Bałtowie, na jednej ze skał, naukowcy odnaleźli trop łapy dinozaura. Krążyły o tym miejscu liczne legendy, a miejscowi uważali, że to sam diabeł odbił w skale swój ślad.
Duże wrażenie zrobiło na mnie muzeum, w którym bardzo ciekawie przedstawiono dzieje życia na Ziemi. Są tam liczne skamieniałości, m.in. te odkryte w Bałtowie i okolicach.

Strona WWW
Lokalizacja i parking – TUTAJ

JuraPark Solec Kujawski

Czy po Krasiejowie i Bałtowie kolejny park dinozaurów mógł mnie czymś zaskoczyć? Oczywiście! W Solcu Kujawskim przeżyłem wspaniałe chwile, bo to, co go wyróżnia na tle pozostałych parków, to prawdziwie leśny charakter.
Dzień, w którym dojechałem na miejsce, był pochmurny i mroczny. Ku mojemu zdziwieniu, nawet przy tak niezachęcającej pogodzie park tętnił życiem. To zasługa świetnie zagospodarowanej przestrzeni. Ja minąłem plac zabaw i wystawę „Polska w miniaturze”, przechodząc prosto w stronę dinozaurów. Po drodze zatrzymało mnie jednak Muzeum Ziemi. Cóż za bogactwo eksponatów! Można zobaczyć w nich skamieniałości z całego świata, w tym liczne okazy odnalezione przez polskie grupy paleontologów.
Idźmy do dinozaurów! One czekają na turystów w lesie. Pięknym, bujnym sosnowym lesie, który dodaje scenerii niezwykłego uroku. Modele dinozaurów prezentują się wyjątkowo realistycznie – od tych najmniejszych po największe okazy.

Strona WWW
Lokalizacja i parking – TUTAJ

Muzeum Przyrody i Techniki „Ekomuzeum” im. Jana Pazdura w Starachowicach

W Starachowicach działa Muzeum Przyrody i Techniki „Ekomuzeum” im. Jana Pazdura. Odwiedziłem je kilka lat temu, zwiedzając województwo świętokrzyskie. W tamtym czasie najbardziej interesowała mnie wystawa dotycząca dawnego zakładu wielkopiecowego z 1841 roku oraz tematy związane z górnictwem żelaza.
Obok Wielkiego Pieca z 1899 roku i osady starożytnego hutnictwa żelaza, w muzeum mieści się również wyjątkowa wystawa paleontologiczna. Zaprezentowano na niej tropy kręgowców odkryte w 1980 roku przez paleoichnologa Tadeusza Ptaszyńskiego w pobliskich Wiórach.
Są to jedne z najstarszych na świecie śladów triasowych archozaurów. Pochodzą one z okresu poprzedzającego dinozaury, ale na wystawie znalazły się również tropy z osadów jurajskich występujących w Górach Świętokrzyskich.
Ekspozycja, umieszczona w dawnych przemysłowych wnętrzach, skutecznie potrafi przenieść do przeszłości odległej o miliony lat. Gra świateł i cieni w połączeniu z realistycznymi modelami i oryginalnymi tropami tworzą tam niepowtarzalny klimat.

Strona WWW
Lokalizacja i parking – TUTAJ

Rezerwat przyrody Gagaty Sołtykowskie

Po wizycie w starachowickim muzeum zadałem sobie kluczowe pytanie: jak wyglądają w naturze tropy dinozaurów sprzed milionów lat? Szansa na ich odnalezienie wydaje się być bliska zeru. A jednak co i rusz natrafiam na takie informacje. Zacząłem głębiej badać ten temat i okazało się, że mogę sam na własne oczy przekonać się, jak to wygląda. Wystarczy udać się do rezerwatu przyrody Gagaty Sołtykowskie. To świetna opcja na uzupełnienie wycieczki po wizycie w Starachowicach.
Dotarłem na leśny parking, oddalony nieco od głównej szosy. W tym miejscu pomyślałem, że to chyba pomyłka, bo nie tak wyobrażałem sobie scenerię dla tropów dinozaurów. Co więcej, do przejścia miałem jeszcze dobry kilometr przez las. Szedłem sceptycznie nastawiony.
Leśna droga zaprowadziła mnie na skraj mokradeł. To znak, że dotarłem na teren dawnego wyrobiska gliny ceramicznej. Niecki wypełniły się wodą, więc przejście dalej jest możliwe tylko dzięki drewnianym kładkom. One doprowadziły mnie na otwartą przestrzeń, gdzie stoi niepozorna wiata. Podszedłem bliżej i zacząłem przyglądać się skalnej powierzchni. Po chwili aż przetarłem oczy ze zdumienia. Są! Widzę tropy! Nie jeden, ale całą ścieżkę!

Parking – TUTAJ
Lokalizacja – TUTAJ

GEOsfera w Jaworznie

W dawnym kamieniołomie wapieni triasowych w Jaworznie dokonano wielu niezwykłych odkryć. Trafiłem w to miejsce, podążając szlakiem prehistorycznych stworzeń. Jest to z pewnością przestrzeń warta uwagi, zwłaszcza dla turystów głębiej zainteresowanych tą tematyką.
Sama przestrzeń GEOsfery jest świetnie zaaranżowana i można potraktować ją jako zwykłe miejsce spacerowe – są tam alejki, ławki i tężnia solankowa. Wśród tych parkowych atrybutów dostrzec można m.in. modele prajaszczura nothozaurusa sprzed 230 milionów lat.
W kamieniołomie naukowcy dokonali wielu odkryć szczątków mięczaków, ryb czy głowonogów. Co ciekawe, jest tam również stanowisko paleontologiczne megaripelmarków, które potwierdzają występowanie miliony lat temu potężnych tropikalnych huraganów.

Lokalizacja i parking – TUTAJ

Jurajski Park Dinozaurów w Wasilkowie

Kiedy zacząłem interesować się tematem dinozaurów, odkryłem, że dookoła mnie istnieje ogromna ilość różnej wielkości parków, w których umieszczone są modele dinozaurów. Mowa tu o miejscach, które nie są w żaden sposób związane z odkryciami paleontologicznymi.
Przyznam, że odwiedziłem kilka z nich, ale tylko dwa uznałem za miejsca godne polecenia. Pierwszym z nich jest Jurajski Park Dinozaurów w Wasilkowie. Zobaczyłem tam sporo modeli dinozaurów i prehistorycznych stworzeń, których nie widziałem nigdzie indziej. Są one wyeksponowane w bardzo ciekawy sposób w leśnej scenerii.
W sąsiedztwie parku działa rodzinny park rozrywki. W ramach biletu można też zobaczyć bardzo ciekawy park grzybów i owadów – świetna frajda dla dzieci!

Strona WWW
Lokalizacja i parking – TUTAJ

Zoo w Lubinie

Drugim miejscem, które zrobiło na mnie bardzo duże wrażenie, jest ZOO w Lubinie (województwo dolnośląskie). Na jego terenie wyznaczono kilka szlaków tematycznych, a jednym z nich jest „szlak zwierząt wymarłych”.
Na początku zwiedzania napotkałem przedstawicieli ssaków z epoki lodowcowej. Kilka kroków dalej, przechodząc pod skrzydłami kecalkoatla, wkroczyłem na 600-metrowy szlak, przy którym zobaczyłem bardzo realistyczne modele dinozaurów. Największe wrażenie zrobiły na mnie te największe z nich, m.in. mamenchizaura, brachiozaura czy tyranozaura. W trakcie zwiedzania uderzyło mnie również to, jak wielobarwne są te modele.
Tym, co również wyróżnia ZOO w Lubinie, jest fakt, że wejście na jego teren jest bezpłatne. Polecam zaplanować wizytę w tym miejscu jako ciekawy przystanek, np. w drodze z Wrocławia w kierunku Szczecina. Niezapomniane wrażenia gwarantowane!

Strona WWW
Lokalizacja i parking – TUTAJ

Śląski Ogród Zoologiczny

Wisienką na torcie w moim zestawieniu jest Kotlina Dinozaurów w Śląskim Ogrodzie Zoologicznym w Chorzowie. Na pustyni Gobi, w latach 1963–1971, polscy paleontolodzy pod kierownictwem prof. Zofii Kielan-Jaworowskiej prowadzili wykopaliska, a to właśnie ich odkrycia stały się inspiracją do stworzenia Kotliny Dinozaurów.
W lipcu 2025 roku Kotlina Dinozaurów obchodziła swoje 50-lecie. Znajduje się w niej 16 betonowych modeli prehistorycznych gadów. Są to nie tylko wielkich rozmiarów dinozaury, ale także mniej znane gady. W roku jubileuszowym otwarta została szklana kładka, która pozwala na nowo odkrywać uroki tej części chorzowskiego ZOO.
Umieściłem to miejsce nieprzypadkowo w moim zestawieniu. Pamiętam z dzieciństwa, że było to dla mnie pierwsze spotkanie z prehistorią w takim wydaniu. W rodzinnym albumie mam zdjęcia przy ogromnych dinozaurach. Myślę, że podobnie jak ja, wiele osób odwiedzających ZOO w Chorzowie w latach 90. XX wieku miało podobne przeżycia. Mimo upływu lat, Kotlina nadal przyciąga rzesze ciekawskich dzieci (i nie tylko), które z bliska chcą zobaczyć te „wielkie” dinozaury.
Sentyment? Oczywiście! Z perspektywy dziecka było to ogromne wydarzenie, które zapamiętałem na całe życie. Nie da się przecież zapomnieć pierwszego w życiu dinozaura, którego cień padał hen daleko…
Życzę wszystkim wielu wspaniałych przygód w trakcie poszukiwań śladów dinozaurów w Polsce!

Strona WWW
Lokalizacja i parking – TUTAJ